Kurteya medyayê ya projeyê ji bo piştgirîkirina girêdanên mexdûran
Pirsgirêka mirovên bi zorê hatine windakirin li Sûriyê yek ji mijarên herî zextê yên mafên mirovan û însanî ye, tê xwestin ku bersiveke berfireh bê dayîn ku berpirsyarî, edalet û nedubarekirina binpêkirinan misoger bike. Piştî rûxana rejîma serokê reviyayî Beşar Esed di 8/12/2024an de û serbestberdana bi hezaran girtî ji navendên binçavkirinê yên hikûmeta berê, ev doz rastî zehmetiyên aloz ên girêdayî parastina delîlan, ewlekirina tomarên fermî û eşkerekirina çarenûsa kesên bi darê zorê ji holê rabû.
Tevî gihîştina hin navendên binçavkirinê û qeydên ku ji saziyên navneteweyî û herêmî hatine veşartin, lê nebûna mekanîzmayên parastina qanûnî ya lezgîn bû sedema windakirina gelek belge û dosyeyan û malperên ku guman jê heye ku gorên komî hene, dixe bin xeteriya tepisandin an jî paşguhkirinê, dibe ku lêpirsîna binpêkirinên giran ên hiqûqa mirovî ya navneteweyî asteng bike. Her wiha derengmayîna bicihkirina tîmên lêpirsînê yên navneteweyî û nebûna parastina qanûnî ya guncaw, êşa malbatên ku hê jî li ser çarenûsa hezkiriyên xwe li bersivan digerin, girantir kir.
Di çarçoveya van pirsgirêkan de, komeleyên mexdûran bi belgekirina binpêkirinan, pêşkêşkirina delîlan ji bo mafên mirovan û organên darazê û seferberkirina piştgiriya navneteweyî ji bo hesabpirsîna ji berpirsyarên windakirinên bi zorê, xebatên xwe yên ji bo ewlekirina rastî û edaletê didomînin. Her wiha girêdan mafên qurbaniyan û malbatên wan diparêzin, zextê li ser rayedarên demkî xurt dikin da ku cihên binçavkirinê derxin holê, gorên komî peyda bikin û berpirsyar li gorî pîvanên navneteweyî berpirsyar bên dîtin.
Komeleyan ji bilî rola xwe ya hesabpirsînê, alîkariya psîkososyal a malbatên mirovên bi zorê hatine windakirin û yên di binê çavan de hatine windakirin, dikin û ji bo ku pirsgirêkên mexdûran di çarçoveya edaleta demkî û avakirina dewletê ya li ser bingehên mafên mirovan de bên yekkirin, roleke sereke dilîzin. Rola girêdanan tenê bi belgekirina binpêkirinan re sînordar nîne, lê belê dirêje dibe beşek ji hewldanên pêkanîna edaletê, misogerkirina bêcezahiştinê û bidawîkirina windahiyên bidarê zorê wekî amûreke çewisandina siyasî di Sûriyeya pêşerojê de.
